18 lutego 1905 roku, na krakowskim Kazimierzu przy ulicy Dajwór uruchomiono miejską elektrownię jako część gazowni - wszak dwa agregaty prądu stałego o mocy 300 koni mechanicznych napędzane były gazem miejskim. W tym momencie mieszkańcy królewskiego Krakowa przestali mieć kompleksy wobec obywateli cesarskiego Podgórza. Po drugiej stronie Wisły posługiwano się elektrycznością na masową skalę już ... pięć lat wcześniej.

1 marca 1900 roku przy ulicy Nadwiślańskiej 4 rozpoczęła działalność podgórska elektrownia miejska, wyposażona była w cztery agregaty o łącznej mocy 0,6 MW. Charakterystyczne zabudowania elektrowni podgórskiej wraz z ceglanym kominem dotrwały do naszych czasów, choć sam zakład zakończył działalność produkcyjną w 1926 roku. 4 lipca 1915 roku na III moście przez Wisłę podali sobie ręce prezydent Krakowa – Juliusz Leo i burmistrz Podgórza Franciszek Maryewski pieczętując tym samym, trwałe złączenie obu miast. Połączone też zostały elektrownie miejskie.

Tak więc pojawia się problem i pytanie: ile naprawdę lat ma krakowska energetyka? Sto czy już sto pięć, a może więcej? Czy jest dzieckiem jeszcze XIX czy już XX wieku? Wątpliwości będzie jeszcze więcej kiedy zagłębimy się w historię. Wszak już w 1883 roku z okazji hucznie obchodzonej 200 rocznicy odsieczy wiedeńskiej do iluminacji miasta użyto po raz pierwszy lamp łukowych zasilanych prądem elektrycznym pochodzącym z maszyn dynamo-elektrycznych. O ile to był przypadek incydentalny, o tyle oddany do użytku w 1893 roku Teatr Miejski (dzisiaj im. Juliusza Słowackiego) wyposażony był od samego początku we własną elektrownię zlokalizowaną w stylowej wilii zwanej Domem Machin…


Dokończenie znajdziesz w wydaniu papierowym. Zamów prenumeratę miesięcznika ENERGIA GIGAWAT w cenie 108 zł za cały rok, 54 zł - za pół roku lub 27 zł - za kwartał. Możesz skorzystać z formularza, który znajdziesz tutaj

Zamów prenumeratę