Budowa elektrowni Kozienice za sprawą legendarnego dyrektora Józefa Zielińskiego, ulubieńca Edwarda Mikołajczyka i Bożeny Walter, prezenterów „Studia 2”, kultowego programu państwowej telewizji czasów Macieja Szczepańskiego była chyba najsprawniej, choć wcale nie najgłośniej medialnie nagłośnionym faktem gospodarczym tamtych czasów.

zaczęła się, kiedy to na mocy Ustawy z dnia 5 lutego 1993 r. o przekształceniach własnościowych niektórych przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa 1 października 1996 roku z przedsiębiorstwa państwowego stała się jednoosobową spółką Skarbu Państwa z kapitałem zakładowym w wysokości 450.000.000 złotych i podzielonym na 4.500.000 akcji imiennych o wartości nominalnej 100 złotych każda. Potwierdzeniem tego było wpisanie 12 listopada 2001 roku do Krajowego Rejestru Sądowego - przez Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy pod numerem KRS - 0000060541.

Ile, czego?

„Kozienice” to zawodowa elektrownia systemowa, kondensacyjną z otwartym układem chłodzenia skraplaczy z Wisły. Wyposażona jest w 8 bloków o mocy od 205 do 225 MW i 2 bloki o mocy 535 i 560 MW. Co daje łączną moc osiągalna 2845 MWe i 266 MWt i jest wyższa - w wyniku przeprowadzonych modernizacji poszczególnych bloków energetycznych - od mocy projektowej zaplanowanej na 2600 MW. Udział mocy osiągalnej „Kozienic" w mocy wszystkich polskich elektrowni systemowych w 2001 roku wyniósł ok. 12 proc. Poziom ten zapewnia spółce pierwszą pozycję jeśli chodzi o możliwości wytwórcze elektrowni systemowych opalanych węglem kamiennym. Produkcja energii elektrycznej brutto Elektrowni "Kozienice" S.A. w latach 1996-2001 oscylowała w granicach 7,7-8,9 TWh rocznie. Stanowiło to ok. 7,3-8,3 proc. produkcji wytworzonej w krajowych elektrowniach systemowych.
Węgiel kamienny dla „Kozienic” dostarczają głównie kopalnie Katowickiego Holdingu Węglowego S.A., Rudzkiej Spółki Węglowej oraz Lubelski Węgiel "Bogdanka" S.A.

Wyposażenie

Kotły parowe: Każdy blok 200 MW posiada kocioł OP - 650 - 040 opromieniowany, walczakowy z naturalną cyrkulacją w parowniku, z międzystopniowym przegrzewem pary, opalany pyłem węgla kamiennego dostarczanym z czterech młynów węglowych. Przy czym bloki o mocy 500 MW wyposażone są w kotły AP - 1650 walczakowe z cyrkulacją wspomaganą pompami i międzystopniowym przegrzewem pary, opalane pyłem węglowym dostarczanym z sześciu młynów węglowych.
Turbozespoły: Bloki o mocy 200 MW wyposażone są w zmodernizowane trzykadłubowe, jednowałowe turbiny kondensacyjne 13K215. Zmodernizowane generatory TWW 200 posiadają uzwojenie stojana chłodzone destylatem w obiegu wymuszonym pompami, chłodzenie żelaza stojana i wirnika zrealizowane jest za pomocą wodoru w układzie zamkniętym. Bloki o mocy 500 MW wyposażone są w zmodernizowaną czterokadłubową, jednowałową turbinę kondensacyjną typu K - 500 - 166 - 2. W zmodernizowanych generatorach TWW 500 chłodzenie uzwojeń i żelaza stojana rozwiązane jest w podobny sposób jak generatorów TWW 200.

Historia

W dniu 1 kwietnia 1968 r. Komisja Planowania Rady Ministrów podjęła decyzję zatwierdzającą realizację budowy Elektrowni "Kozienice" w Świerżach Górnych. Jeszcze w tym samym roku rozpoczęto roboty przygotowawcze na terenie Elektrowni. Decyzje o realizacji kolejnych etapów budowy podejmowano:
· 1.04.1968 r. I etap - budowa 6 bloków o mocy 200 MW,
· 5.05.1971 r. II etap - rozbudowa o bloki 2 x 200 MW,
· 3.05.1973 r. III etap - rozbudowa o bloki 2 x 500 MW.

Tym samym planowana moc zainstalowana Elektrowni miała osiągnąć 2600 MW, co stawiało ją na pierwszym miejscu w kraju (pod względem wielkości mocy zainstalowanej) wśród elektrowni opalanych węglem kamiennym. Pozycję tę Elektrownia "Kozienice" zachowała do dzisiaj. Realizacja tych zadań zakończyła się następującymi terminami przekazania bloków do eksploatacji:
· blok nr 1 - 5.11.1972 r.
· blok nr 2 - 24.03.1973 r.
· blok nr 3 - 22.07.1973 r.
· blok nr 4 - 22.10.1973 r.
· blok nr 5 - 23.12.1973 r.
· blok nr 6 - 9.06.1974 r.
· blok nr 7 - 5.11.1974 r.
· blok nr 8 - 4.02.1975 r.
· blok nr 9 - 31.12.1978 r.
· blok nr 10 - 28.12.1979 r.

Dzisiaj

Strategia rozwoju Elektrowni "Kozienice" S.A. zakłada minimalizację kosztów wytwarzania energii elektrycznej oraz maksymalną redukcję negatywnych wpływów przedsiębiorstwa na środowisko naturalne. Pożądane wyniki elektrownia osiąga głównie dzięki szeroko zakrojonym przedsięwzięciom modernizacyjnym i inwestycyjnym, poprawiającym efektywność wytwarzania energii, zmniejszając jej koszt jednostkowy, spełniając jednocześnie wymagania odbiorców dotyczące jakości produktu. Program modernizacji jest realizowany od kilku lat. Elektrownia "Kozienice" S.A. skutecznie sobie radzi na ciągle zmieniającym się konkurencyjnym rynku energii elektrycznej. Dobre wyniki nie biorą się znikąd, lecz są skutkiem programu modernizacji przedsiębiorstwa. Już dzisiaj produkcja energii w Kozienicach spełnia najostrzejsze normy ochrony środowiska. W bieżącym roku zakończony zostanie podstawowy etap modernizacji elektrowni. Tylko w ubiegłym roku nakłady przedsiębiorstwa na modernizację przekroczyły 378 mln zł. Przede wszystkim kontynuowano modernizacje bloków energetycznych 2x500 MW. W tym roku ruszyła instalacja odsiarczania spalin metodą mokrą wapienną. Jest to jedna z najważniejszych inwestycji zrealizowanych w elektrowni, dzięki niej produkcja energii spełnia wszystkie wymagane normy ekologiczne Unii Europejskiej.
Praktycznie we wszystkich dziedzinach ochrony środowiska uzyskano dobre wyniki i spełniono wszystkie normy. Zmodernizowane elektrofiltry osiągnęły skuteczność eksploatacyjną powyżej 99,4 proc. Systematycznie ograniczana jest emisji tlenków azotu, stężenie tych gazów dla całej elektrowni wynosi 500 mg/Nm3, podczas gdy norma wynosi 540 mg/Nm sześc. Do minimum zmniejszono ilość odprowadzanych ścieków, dotrzymując jednocześnie obowiązujących norm jakościowych. Elektrownia "Kozienice" S.A. skutecznie sobie radzi na rozwijającym się konkurencyjnym rynku energii elektrycznej. Od września tego roku nastąpiła niezwykle istotna zmiana w regułach handlu energią elektryczną, uruchomiony został dobowo-godzinowy rynek bilansujący - ostatnie, niejako domykające ogniwo konkurencyjnego rynku energii elektrycznej. Przygotowania elektrowni zarówno w zakresie infrastruktury niezbędnej do funkcjonowania na tym rynku, jak i odpowiedniej kadry trwały od ubiegłego roku. Po tych pierwszych kilku miesiącach funkcjonowania rynku dobowo-godzinowego można powiedzieć, że w „Kozienicach” dobrze się przygotowano do wdrożenia nowych reguł rynku. Oczywiście wyniki te biorą się nie tylko z wprowadzenia nowych reguł rynkowych, są one efektem konsekwentnie realizowanej strategii rozwoju Elektrowni "Kozienice" S.A. W kolejnych latach elektrownia uzyskiwała dodatni wynik finansowy.

Atrakcyjny partner

Elektrownia "Kozienice" jest z pewnością atrakcyjnym partnerem dla ewentualnego inwestora. Jest to nowoczesny zakład posiadający zmodernizowane, sprawne i wydajne urządzenia wytwórcze. Firma ma znaczący udział w krajowym rynku energii elektrycznej oraz doświadczoną kadrę. Atutem jest fakt, że przeprowadzono niezbędne prace modernizacyjne urządzeń wytwórczych, istotnie zwiększając ich efektywność wytwarzania energii elektrycznej, przy minimalnym negatywnym wpływie na środowisko. Dzięki modernizacji turbozespołów zwiększona została sprawność wytwarzania energii. Przy wykorzystaniu tej samej ilości paliwa moc osiągalna bloku 200 MW wzrasta do 225 MW, zyskuje się zatem dodatkowe 25 MW. W wyniku podobnej modernizacji bloku nr 9 500 MW moc osiągalna jednostki wzrosła do 560 MW. Efekt przeprowadzonych dotychczas modernizacji jest wymierny, moc osiągalna elektrowni wynosi obecnie nie 2600 MW, a 2785 MW.
Od początku 2006 r. zaczną obowiązywać nowe normy dotyczące emisji dwutlenku siarki. Modernizacja elektrowni staje się procesem ciągłym, trudno mówić, że w jakimś momencie zostanie całkowicie zrealizowana. Kiedy Polska przystąpi do Unii Europejskiej, wejdą w życie nowe normy dotyczące ochrony środowiska. Dla elektrowni liczącej sobie już prawie trzydzieści lat pracy, będzie to sytuacja trudna. Czas żywotności bloków energetycznych jest bowiem ograniczony. Zakłada się, że w wyniku modernizacji ich żywotność powinna być przedłużona do 240 tys. godzin. Dzisiaj bloki 200 MW przepracowały średnio od 160 do 180 tys. godzin. Zostaje zatem minimum 60 tys. godzin, czyli maksymalnie 12-15 lat pracy.

Do 2020 roku

Przygotowany już został program modernizacji i rozwoju elektrowni do 2020 roku. Obejmuje on kilka scenariuszy możliwych zmian i działań, dostosowujących bloki energetyczne elektrowni do różnych wariantów rozwoju gospodarczego kraju i zapotrzebowania na energię elektryczną. Rozpatrywane są również technologie dotyczące nowych bloków energetycznych oraz rekonstrukcji starych. Program będzie modyfikowany w wyniku obserwacji tego co dzieje się na rynku, prognoz zapotrzebowania na energię elektryczną, jak i rozwoju technologii wytwarzania.
(J.B.)