Z dr inż. Leonem Kurczabińskim, Dyrektorem ds. Promocji i Analizy Rynków w Katowickim Holdingu Węglowym S.A. rozmawia Jacek Gajda

- Katowicki Holding Węglowy jest znany z tego, że jako pierwszy spośród producentów węgla mocno zaangażował się w promocję i wdrażanie czystych technologii spalania i wytwarzania ciepła. Co było powodem podjęcia tego typu działań?

Zmiany zachodzące na rynku użytkowników węgla, a głównie w sektorze komunalno-bytowym oraz w ciepłownictwie.

- Mógłby Pan przybliżyć ten temat?

Od połowy lat 90. w sektorach tych obserwuje się znaczący spadek zużycia węgla opałowego. Przykładowo w sektorze komunalno-bytowym zużycie spadło z około 16 mln ton/rok w 1996 r. - do około 5,9 mln ton/rok obecnie. W sektorze przemysłowym i ciepłowniczym (poza ciepłowniami zawodowymi) nastąpił w tym okresie niemal dwukrotny spadek zużycia węgla. Zmiany te zostały wywołane niskimi cenami gazu ziemnego, oleju opałowego i stosunkowo wysokimi cenami grubych i średnich sortymentów węgla, które spalane w starych niskosprawnych kotłach dawały drogie ciepło, a ponadto zanieczyszczały środowisko.

Postępujący wzrost cen gazu ziemnego, a szczególnie oleju opałowego po roku 2000 i brak perspektyw zahamowania tego trendu, a ponadto ciągle wysokie koszty ogrzewania węglem – spalanym w niskosprawnych piecach i kotłach wymusiły na rynku podjęcie działań, które doprowadziły do wdrożenia rozwiązań technicznych, pozwalających na produkcję najtańszego ciepła przy znaczącym ograniczeniu niskiej emisji. Czynnik „niskiej emisji” miał tu istotne znaczenie gdyż zbliża się termin wprowadzenia w życie zaostrzonych norm emisji substancji toksycznych do powietrza ze spalania paliw. Natomiast małych i średnich ciepłowni często nie stać na kosztowne instalacje do oczyszczania spalin.

W efekcie, w drugiej połowie lat 90. na krajowym rynku pojawiły się zautomatyzowane kotły węglowe z paleniskiem retortowymi typu STOCKER, sprowadzone do Polski w ramach jednej z edycji programu PHARE. Główne zalety tych kotłów to:

• wysoka sprawność, gwarantująca najniższe koszty wytwarzania ciepła (od ok. 14 do ok. 18 zł/GJ)
• zautomatyzowana praca i bardzo małe zaangażowanie obsługi (zasyp węgla w kotłach małych raz na 3-5 dni, obsługa kotłów większych - do 1 godz./dobę)
• spełnienie europejskich norm emisji substancji toksycznych do powietrza (m.in. urządzenia te są dopuszczone do stosowania w krajach UE oraz wspomagane programami WFOŚiGW i BOŚ).