Energetyka odnawialna to jedna nowocześniejszych dziedzin współczesnej gospodarki. Jest ważnym elementem krajowych systemów energetycznych.

Polskie zasoby energii odnawialnej są znaczne. W oparciu o nie moglibyśmy zabezpieczyć połowę krajowego zapotrzebowania na energię i paliwa. Wykorzystujemy jednak niewiele, bo zaledwie 6-9%. Najpopularniejszym w Polsce nośnikiem zielonej energii jest biomasa. Znajduje ona zastosowanie głównie w procesach spalania bezpośredniego i współspalania z węglem. Zainteresowanie biomasą wykazuje energetyka zawodowa, m.in. elektrownie w Opolu, Połańcu, Stalowej Woli, Szczecinie (Elektrownia Dolna Odra) oraz Południowy Koncern Energetyczny.

Poza surowcami organicznymi Polska dysponuje znacznymi zasobami wód geotermalnych. Wielkość ich szacowana jest na 6000 km sześc. Spory potencjał tkwi w promieniowaniu świetlnym. Nie mamy co prawda tak znakomitych warunków do rozwoju systemów fotowoltaicznych, jak kraje śródziemnomorskie, dysponujemy jednak zasobami porównywalnymi do tych, które posiadają Niemcy, Dania, Irlandia, Belgia czy Holandia.
Nie można pominąć energii wiatrowej. Oceny możliwości jej zastosowania są zróżnicowane. Mowa jest jednak o co najmniej średnich warunkach wykorzystania tego nośnika dla celów energetycznych. Hydroenergetyka to kolejny ważny element rynku odnawialnych źródeł energii. Obecnie w kraju funkcjonuje 516 o małych i 21 o dużych elektrowni wodnych, których moc zainstalowana wynosi 2146 MW.

Czynnikiem mającym promować zieloną energetykę jest system wydawania świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł. W 2004 r. wydanych zostało 296 tego rodzaju dokumentów. Podaż energii z OZE jest wymuszana przez obowiązek wytworzenia lub zakupu przez przedsiębiorstwa sektora energetycznego określonej ilości energii pochodzącej z odnawialnej źródeł. W br. wskaźnik określono na 3,1%. W ciągu następnych lat udział ten ma stopniowo wzrastać aż do 9%.

W 2004 r. z ogólnej ilości 94,942 mln MWh energii, zaledwie 3,377 mln MWh pozyskano ze źródeł odnawialnych. Rekordzistą jest Zakład Energetyczny Toruń z ok. 700 tys. MWh zakupionej i sprzedanej zielonej energii. Są też przedsiębiorstwa, których obrót tą energią jest znikomy. Szereg firm uchyla się od obowiązku zakupu droższej energii z OZE. Aż 92 wytoczonych przez URE w 2004 r. postępowań dotyczyło nie spełnienia obowiązku zakupu. Łączna kwota kar nałożonych z tego tytułu wyniosła 1,85 mln zł. Częstą przyczyną wstrzymania wykonania kary stanowi brak jakiegokolwiek producenta energii odnawialnej w rejonie, gdzie działa przedsiębiorstwo obrotu.

Problemem są podatki i cały system opłat koncesyjnych. Producenci energii odnawialnej skarżą się na dość rygorystyczną politykę fiskalną, która powoduje podrożenie kosztów produkcji. Nie bez powodu są zatem pytania o przyszłość energetyki odnawialnej w kraju. Polska wstępując do Unii Europejskiej podjęła zobowiązania polegające na zapewnieniu 7,5% (2010 r.) i 14% (2020 r.) udziału odnawialnych źródeł w ogólnej strukturze produkcji energii.
Polska jest krajem o specyficznych warunkach energetycznych. Mamy bogate tradycje wykorzystania węgla w produkcji energii elektrycznej i ciepła, a odnawialne źródła energii promowane są od niedawna. Dotychczasowe tempo rozwoju odnawialnej energetyki w naszym kraju, bez dodatkowego wsparcia może nie wystarczyć do osiągnięcia planowanego wyniku.

Optymistyczne prognozy mówią o 5,5-8,4% udziale odnawialnych nośników w krajowej strukturze produkcji energii pierwotnej do roku 2010. Bardziej powściągliwe wskazują na od 1,5 do 5,5%. W perspektywie 2020 r. żadna z prognoz nie wskazuje 14% udziału. Mowa jest o wyniku co najwyżej 13,5%.
Działania przyszłościowe wiążą się ze wzrostem wykorzystania biomasy, małej energetyki wodnej i energetyki wiatrowej. Planowane jest udoskonalenie mechanizmów wspierania inwestycji czerpiących z odnawialnych źródeł oraz rozwój przemysłu produkującego niezbędne wyposażenie dla tej gałęzi energetyki.

Dokończenie znajdziesz w wydaniu papierowym. Zamów prenumeratę miesięcznika ENERGIA GIGAWAT w cenie 108 zł za cały rok, 54 zł - za pół roku lub 27 zł - za kwartał. Możesz skorzystać z formularza, który znajdziesz tutaj

Zamów prenumeratę