Aktualności
|
|
Informacje
Numery
Numer 03/2003
Jak dbać o środowisko pracy?
|
|
Ryzyko jest wszędzie…
Niejednokrotnie nie zdajemy sobie nawet sprawy z tego, że mówiąc o ochronie środowiska, ktoś może mieć na myśli nie tylko ochronę powietrza, wód, ziemi itd. Ile nowych znaczeń zyskuje ten termin, jeśli dodamy po nim jeszcze wyraz „pracy”?
|
A właśnie środowisko pracy jest tym, o które tak dla dobra pracowników, jak i pracodawców wypada dbać w sposób szczególny.
Zdaniem Janiny Skaźnik, prezes Zarządu Centrum Badawczo-Analitycznego RACER Sp. z o.o. z Czechowic-Dziedzic, dbałość o środowisko pracy nie zaczyna się dopiero w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 100 pracowników, które są zobowiązane zatrudniać specjalistę ds. BHP. Każdy pracodawca - bez względu na wielkość zakładu - winien dbać o warunki pracy w miejscach gdzie zatrudnia pracowników. I nie ma tu nic „na oko”. Obowiązują normy, które pozwalają badać środowisko pracy ludzi. To na podstawie tych norm wykonuje się tzw. ocenę ryzyka zawodowego. Normy określają dopuszczalną wielkość hałasu na stanowiskach pracy, jakość oświetlenia stanowisk pracy - w tym komputerowych, mikroklimat panujący w pomieszczeniach, narażenie na promieniowanie, obecność substancji szkodliwych jak np: pyłów przemysłowych, zawierających wolną krzemionkę krystaliczną, pyłów drewna, substancji toksycznych (amoniak, tlenki azotu, węgla, mangan, żelazo, benzyny, trójchloroetylen, pary węglowodorów i wiele innych).
- Wszystko to jesteśmy w stanie precyzyjnie oznaczyć na podstawie odpowiednich norm porównując z tzw. najwyższymi dopuszczalnymi stężeniami i natężeniami - mówi J. Skaźnik - i dzięki temu można określić stopień narażenia zawodowego człowieka na szkodliwy wpływ środowiska pracy.
Na pytanie, czy dane z przeprowadzanych przez CBA RACER badań środowiska pracy służą poprawie warunków pracy, prezes Skaźnik odpowiada, że tego typu analizy wykonuje się zwykle dla potrzeb Państwowej Inspekcji Sanitarnej i podległych jej organów, które na ich podstawie oceniają, czy pracodawcy przestrzegają norm ustalonych dla środowiska pracy. Tryb i częstotliwość dokonywania tych badań reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 9 lipca 2002 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Na podstawie wykonanych analiz i badań laboratorium wykonuje ocenę narażenia zawodowego, która jest podstawą do kontroli przeprowadzanej przez Sanepid i wydawania zaleceń dotyczących usunięcia zagrożeń w środowisku pracy. Brak usunięcia zagrożeń prowadzi do różnego rodzaju kar nakładanych na pracodawców.
- Badania wykonujemy na zlecenie pracodawców, zobowiązywanych zwykle do tego przez odpowiednie organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ale zdarzają się i pracodawcy, którzy robią badania z własnej inicjatywy - mówi prezes J. Skaźnik. Wskazujemy, jakie normy są przekroczone i w związku z tym - powinny być dokonane zmiany. Jednak to pracodawca wybiera sposób usunięcia zagrożeń na stanowisku pracy. Jeśli np. są przekroczone normy hałasu - to decyzja należy do przedsiębiorcy, czy lepiej wyciszać np. sprzęt czy też kupić pracownikom tłumiące hałas nauszniki. Dodałabym, że wykonująca te badania Sekcja Badań Środowiskowych naszej Spółki posiada akredytację Polskiego Centrum Akredytacji na zgodność systemu jakości z normą PN EN ISO 17025, co pozwala pracodawcy przedstawiać wyniki jednostkom kontrolnym w całym kraju.
- Czy pracodawcom opłaci się wykonywać badania środowiska pracy? - pytam.
- Nie są to badania niewyobrażalnie drogie, a poza tym trzeba tu dostrzec jeszcze kontekst ludzki. Przeprowadzenie badań daje szansę doprowadzenia stanowisk pracy do poziomu określonego normami, czego skutkiem będzie np. zachowanie zdrowia przez pracowników - mówi J. Skaźnik. - Te koszty są nieporównywalne z kosztami, jakie musiałby ponieść pracodawca, w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej u pracownika. Należy dodać, że w ostatnich czasach pojawiła się konieczność wykonywania badań, których do niedawna jeszcze nie prowadzono gdyż nie było zapotrzebowania. Dziś np. często wykonuje się badanie stanowisk komputerowych, czy badanie mikroklimatu środowiska pracy - jesteśmy uprawnieni do prowadzenia tych badań i coraz częściej je wykonujemy…
Jak się okazuje, środowisko pracy to nie tylko hale fabryczne, huty, kopalnie itd., ale również biura, sklepy, szkoły itp., gdzie - wbrew pozorom - nie zawsze warunki pracy odpowiadają przyjętym normom.
- Każde stanowisko pracy niesie ze sobą ryzyko - podkreśla J. Skaźnik. Żeby je określić, używamy najnowocześniejszych urządzeń badawczych, dostępnych na rynku. Pomiary przeprowadza się np. za pomocą wysokiej klasy aspiratorów służących do dozymetrii indywidualnej, a to pozwala na dokładne i wiarygodne zbadanie zawartości substancji szkodliwych bezpośrednio w strefie oddychania pracownika.
Z rozmowy, przeprowadzonej w czechowickim laboratorium wynikało, że w zasadzie można zbadać wszystkie czynniki panujące w środowisku pracy i mogące mieć wpływ na zdrowie pracowników.
Postanowiłem nie dać za wygraną, pytając czy i jak wykonuje się badania wpływu osoby szefa na podległych mu pracowników, co przecież nie raz jest podnoszone przez zatrudnionych, jako najbardziej dokuczliwa wada środowiska pracy w ich zakładzie. Dowiedziałem się, że na razie jeszcze tego typu badań się nie wykonuje, choć - kto wie - może w niedługim czasie pojawią się normy określające dopuszczalny poziom coraz głośniejszego ostatnio „mobbingu”, i że wykluczyć prowadzenia takich badań w stosunkowo nieodległej przyszłości nie można…
(s)
|
|
|
|