Numer 03/2004

Zarząd i akcjonariusze firmy EuRoPol GAZ SA, inwestora i właściciela polskiego odcinka gazociągu jamalskiego, 10 marca br. położyli kamień węgielny pod budowę tłoczni gazu w Ciechanowie. - To dobry moment, aby uczcić 10-lecie firmy – powiedział prezes EuRoPol GAZU - Michał Kwiatkowski.
Budowa nowej tłoczni będzie realizowana równolegle z tłocznią w Szamotułach. Trzecia i czwarta tłocznia gazu na pierwszej nitce gazociągu jamalskiego powstaną w ciągu 18 miesięcy. Po ich wybudowaniu zdolność przesyłowa polskiego odcinka gazociągu wyniesie ok. 30 mld m sześc. gazu rocznie.
EuRoPol GAZ działa od grudnia 1993 r. Spółkę powołano w celu zbudowania i eksploatacji systemu gazociągów tranzytowych na terytorium Polski. Jej powstanie jest konsekwencją podpisanego we wrześniu 1993 r. międzyrządowego porozumienia o budowie systemu gazociągów dla tranzytu rosyjskiego gazu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dostawach rosyjskiego gazu do Polski.
Od początku zakładano, iż projekt będzie miał zasięg międzynarodowy. Wybudowanie gazociągu tranzytowego o łącznej długości ponad 4000 km miało połączyć - dosłownie i w przenośni - Wschód z Zachodem, Europę Zachodnią z jednymi z najbogatszych na świecie złóż gazu ziemnego na półwyspie Jamał w Rosji. W 1994 r. Unia Europejska zaliczyła budowę gazociągu Jamał-Europa do priorytetowych projektów inwestycyjnych realizowanych w ramach sieci Trans-European Networks (Sieci Transeuropejskich).

Wystarczą tylko 2 godziny i 20 minut, aby Boeing 737 - 400, lecąc z maksymalną dla siebie prędkością 800 km na godzinę, przeniósł nas na sam środek Morza Śródziemnego. Nie licząc oczywiście godzinnego oczekiwania na ziemi, zanim rozładuje się powietrzny korek nad Grecją. Tu z wody wyłaniają się resztki zatopionych niegdyś, krasowiejących wapiennych gór ciągnących się kiedyś od Peloponezu do Azji Mniejszej. To Kreta. Najbardziej wysunięta na południe grecka wyspa. Stąd właśnie ma wywodzić się najwcześniejsza europejska cywilizacja.
Najstarsze ślady ludzkiego osadnictwa sięgają 6 wieku przed naszą erą kiedy przybywa tu ludność zarówno z Libii jak i Syrii. Cztery tysiące lat temu powstają tu pierwsze skupiska o charakterze miejskim, które o dziwo w większości nie posiadały fortyfikacji miejskich. Budowano drogi i pałace. Stolica w Knosos nie tylko rozszerzała swoje wpływy na całą wyspę, ale podporządkowała sobie Grecję właściwą, wybrzeża Azji Mniejszej, wyspy na Morzu Egejskim, Sycylię, południowe Włochy, Cyklady, Cypr, Rodos i Maltę.

Szef resortu skarbu - Minister Zbigniew Kaniewski w Sejmie, w dzień świętego Józefa - patrona robotników rozwiał wszystkie wątpliwości. Nie dojdzie do połączenia „Orlenu” z „Lotosem”. Natomiast „Petrobaltic” wejdzie w skład grupy „Lotos”. Wprawdzie każda inkorporacja wzbudza, zwłaszcza wśród pracowników, obawy, ale to pociągnięcie wydaje się logiczne i oczywiste. „Lotos” zyskuje firmę poszukiwawczą i wydobywczą oraz to, o co zabiegają wszystkie koncerny paliwowe na świecie - dostęp do złóż. Tym cenniejszych, że leżących niemal za płotem.
Wprawdzie dotychczasowe wydobycie „Petrobalticu” nie jest zbyt imponujące i od początku działalności eksploatacyjnej firmy sięga 1,5 mln ton ropy, ale z roku na rok systematycznie i znacząco wzrasta. Istotne jest natomiast to, że do chwili obecnej odkryto w polskiej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego prawie 10 mld m sześc. gazu i około 30 mln m sześc. ropy. Natomiast całkowity potencjał polskiego szelfu szacowany jest na 100 mld m sześc. gazu i 500 mln m sześc. ropy, co przy zdolnościach przeróbczych gdańskiej rafinerii na poziomie 4,5 mln ton ropy rocznie wydaje się wielkością zupełnie sensowną.

Dwie grupy energetyczne stanowić będą strategiczne zasoby polskiej elektroenergetyki. Jedna z nich jest budowana wokół Południowego Koncernu Energetycznego, druga powstaje w oparciu o elektrownie Bełchatów, Opole i Turów. Grupy te będą stanowiły o bezpieczeństwie energetycznym państwa.
Grupy mają zostać prywatyzowane poprzez giełdę. Upublicznianie spółek zaplanowano na przełomie 2005/2006 r. W obu przypadkach Ministerstwo Skarbu Państwa zakłada kontrolę państwa do czasu ustanowienia odpowiednich standardów przez Unię Europejską w zakresie bezpieczeństwa energetycznego.

22 stycznia 2004 roku, a więc w dzień po zdymisjonowaniu przez premiera Leszka Millera ministra skarbu - Piotra Czyżewskiego, posłowie: Janusz Dobrosz, Andrzej Federowicz, Maciej i Roman Giertychowie, Grzegorz Górniak, Dariusz Grabowski, Witold Hatka, Zdzisław Jankowski, Ewa Kantor, Marek Kotlinowski, Zofia Krasicka-Domka, Urszula Krupa, Piotr Krutul, Halina Murias, Leszek Murzyn, Bogdan Pęk, Anna Sobecka, Robert Strąk, Zygmunt Wrzodak i Stanisław Zadora, opierając się na doniesieniach „Rzeczpospolitej” i mając na uwadze ochronę przed utratą suwerenności ekonomicznej tak strategicznego sektora jakim jest energetyka, a przede wszystkim uzależnienie polskich przedsiębiorstw i rolników oraz gospodarstw domowych od decyzji i interesów zagranicznego kapitału, powołując się na artykuł 33 Regulaminu Sejmu wnieśli projekt uchwały: w sprawie wstrzymania prywatyzacji grupy G-8.