Numer 01/2004

Decentralizację wytwarzania ciepła i energii elektrycznej uznaje się za najbardziej efektywną drogę obniżania globalnej emisji dwutlenku węgla do atmosfery (o ok. 25 proc. do 2010 r.). Relatywnie wielki potencjał uefektywniania energetyki upatruje się dziś nie tylko w budowie lokalnych (gminnych) elektrociepłowni na bazie miejscowych źródeł biomasy, ale nawet w kogeneracyjnych agregatach o mocy 5-50 kWe na potrzeby domów jedno- i wielorodzinnych.
Tego typu agregaty kogeneracyjne z silnikami Stirlinga okazują się bezkonkurencyjnymi. W przeciwieństwie bowiem do silników Otta i Diesla, przestrzenie robocze w silnikach Stirlinga są jednorazowo, trwale wypełnione gazem o ciśnieniu 4-15 MPa i szczelnie zamknięte.

Kontakty gospodarcze pomiędzy Polską i Kazachstanem są coraz żywsze. W 2002 r. obroty handlowe między naszymi krajami wyniosły 392,6 mln dolarów. W ciągu ośmiu miesięcy ubiegłego roku osiągnęły poziom 293,5 mln dolarów, przy czym Kazachowie sprzedali nam towary za kwotę 176,5 mln dolarów, zaś polski eksport wyniósł tylko 63 mln dolarów. Polska eksportuje do Kazachstanu gównie maszyny, urządzenia, kable i sprzęt oświetleniowy, importuje przede wszystkim ropę, gaz i produkty ropopochodne.

Na początku ubiegłego dziesięciolecia Polska znajdowała się w czołowej dwudziestce największych dłużników świata. Kredyty międzynarodowe zaciągnięte przez nasz rząd w czasach socjalistycznych wyniosły pod koniec 1993 r. 41 mld dolarów. Byliśmy również wśród grupy państw, które oficjalnie ogłosiły, że zaciągniętego długu nie są w stanie zwrócić bez pomocy z zewnątrz. Problem krajów - dłużników nasilił się w latach 80. do niespotykanej wcześniej skali, a niespłacone kredyty coraz poważniej zagrażały stabilności ekonomicznej krajów wierzycielskich i całej światowej gospodarce.
Powodów zaistniałej sytuacji było wiele, a główne z nich to wzrost stopy procentowej na międzynarodowym rynku kapitałowym, skracanie czasu spłat pożyczek i niekorzystnie układające się przemiany gospodarcze na świecie, związane ze wzrostem cen ropy naftowej. Równocześnie spadły ceny towarów eksportowanych przez kraje rozwijające się, co oznaczało dla nich zmniejszenie dochodów z eksportu i ograniczenie możliwości spłaty kredytów.

Jedna z najmłodszych i zarazem najnowocześniejszych w Polsce kopalni węgla kamiennego, KWK „Budryk” przymierza się do mariażu z najmłodszą i najnowocześniejszą polską elektrownią - w Opolu. Pomysł połączenia obu zakładów nie jest nowy. Już kilka lat temu, po ogłoszeniu koncepcji powołania Południowego Koncernu Energetycznego i gdy rodziła się kolejna wersja holdingu pod roboczą nazwą Dolnośląska Grupa Energetyczna, brano pod uwagę połączenie „Budryka” i Elektrowni „Opole”. Wtedy jednak zwolennicy „czystej formy” stanowczo przeciwstawiali się próbom integracji pionowej. Teraz idea ta, jako najbardziej naturalna, zyskuje coraz więcej zwolenników. Dlatego nie jest wykluczone, że zamiast BOT-u (Bełchatów-Opole-Turów) powstanie BOBT, czyli Bełchatów-Opole-Budryk-Turów.
Budowę kopalni „Budryk” i Elektrowni „Opole” rozpoczęto w czasach gospodarki planowej, zaś zakończono już w wolnorynkowej Polsce, za komercyjne, wysokooprocentowane kredyty.